ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის სამეცნიერო ჟურნალი სტუდენტური წელიწდეული ჰუმანიტარული კვლევები
ოშკის ბიბლიის ავთენტურობის საკითხი პალეოგრაფიულ მონაცემებზე დაყრდნობით
კვლევა, რომელიც ამ სტატიას დაედო საფუძვლად, განხორციელდა „პალეოგრაფიისა და კოდიკოლოგიის“ სემინარებზე, რომელსაც უძღვებოდა ეკა კვირკველია. დიდ მადლობას ვუხდით მას და პროფესორ ანა ხარანაულს გაწეული დახმარებისა და საინტერესო შენიშვნებისათვის. „კურთხეულ არს მწერალი, ქებულ არს მკითხველი, მადლი მსმენელთა, ამინ“ (Ath. 1, 423r, მომგებლის ანდერძიდან) X საუკუნის 50-60-იან წლებში„ეს რა სჭირს ამ წუთისოფელს, ზაბალავი!..“ ნაჯიბ მაჰფუზის ნოველა „ზაბალავის“ ინტერპრეტაციისათვის
ეგვიპტელი მწერალი ნაჯიბ მაჰფუზი (1911-2006) ერთადერთი არაბი ნობელიანტია, რომელიც, მისი ნაწარმოებების ქართული თარგმანების რაოდენობით თუ ვიმსჯელებთ , ქართველი მკითხველისთვის ერთ-ერთი ყველაზე კარგად ნაცნობი არაბი მწერალია. იგი მიჩნეულია ერთ-ერთ წამყვან ფიგურად მეოცე საუკუნის არაბული ლიტერატურის ისტორიაში. სამწერლობო კარიერის დასაწყისში მისი ნაწარმოებები კონცენტრირებული იყომასალები მარტყოფის ღვთისმშობლის მიძინების ეკლესიის ისტორიისთვის
სოფელი მარტყოფის ცენტრში, მდინარეების ალიხევისა და ტევალის შესაყართან, დგას აგურით ნაშენი, გუმბათიანი ტაძარი (სურ. 1.), აგებული 1810-1825 წლებში რუსთავ-მარტყოფის მთავარეპისკოპოს სტეფანე ჯორჯაძის მიერ. ამ ტაძრის მშენებლობას მეტად საინტერესო ისტორია აქვს. მიუხედავად იმისა, რომ სამშენებლო წარწერა ერთადერთ აღმშენებლად და საფასის გამღებად ასახელებს სტეფანე ჯორჯაძეს, ძეგლიგიორგი მთაწმიდელის „თუენისა“ და ანტონ კათალიკოსის „სადღესასწაულოს“ მიმართების საკითხი (სექტემბრის საკითხავების მიხედვით)
გიორგი მთაწმიდელის „თუენისა“ და ანტონ კათალიკოსის „სადღესასწაულოს“ მიმართების საკითხი (სექტემბრის საკითხავების მიხედვით) ქრისტიანობაში მნიშვნელოვანი დატვირთვა აქვს ევქარისტიის საიდუმლოს, რომელიც აღესრულება საღვთო ლიტურგიის რიტუალის მეშვეობით. ევქარისტიის, როგორც საღვთო ხორცსა და სისხლთან ზიარების დაწესება მოხდა თავად იესო ქრისტეს მიერ: "... უკუეთუ არაშობისადმი მიძღვნილი საგალობლების სახისმეტყველება
იოანე მტბევრის ჰიმნოგრაფიული მემკვიდრეობა მიქაელ მოდრეკილის საწელიწდო იადგარმა (S-425; 978-988 წ.წ) შემოგვინახა. მის საგალობლებში ასახული ზოგადქრისტიანული მოტივები, ჰიპოდიგმურ-პარადიგმული სახეები ემყარება ბიბლიურ და საღვთისმეტყველო ლიტერატურას. ჰიმნოგრაფის სამეტყველო ენა გამოირჩევა ამაღლებული განწყობით, რიტმულობით, ანაფორული კომპოზიციით.ჩემი სტატია შეეხება იოანეახალი წელი სამეგრელოში (ტრადიცია და თანამედროვეობა)
როგორც ცნობილია, ძველ საქართველოში, როგორც საზოგადოდ ყველგან, წინარექრისტიანულ ქვეყნებში, ახალი წლის დღესასწაული დაკავშირებული იყო მზის ღვთაებასთან. ამიტომ შესაფერი რიტუალიც იყო შემუშავებული. მხოლოდ ქრისტიანობის გავრცელებისას, წლის თავი წმიდა ბასილი დიდის ხსოვნას დაუკავშირეს. სამეგრელოში ახალ წელს რომაული სახელი – „კალანდა“ ჰქვია. ის ითვლება ადამიანის როგორიცსვანეთიდან ქვემო ქართლში მიგრირებულთა ხალხური დღესასწაულები (დმანისის ეთნოგრაფიული მასალის მიხედვით)
ტრადიციულ ქართულ ყოფაში დღემდე მრავალი ხალხური დღეობაა შემონახული. ამ მხრივ განსაკუთრებით გამორჩეულია სვანეთი, სადაც დღემდე 100-მდე ქართული ხალხური დღესასწაული და რელიგიური რიტუალი სრულდება. ხალხურ დღეობათა ნაწილი სვანეთიდან მიგრირებულებმა ახალ გარემოშიც დაამკვიდრეს, თუმცა ბარად დღეობათა კალენდარმა ცვლილებები განიცადა. როგორც ცნობილია, საქართველოს მთიანიტომაზო მინადოი და როვიგოს ორი ცნობის სანდოობის დაზუსტებისთვის
წინამდებარე სტატიაში ორი მიზანი დავისახეთ: I- რამდენად სანდოა ვენეციელი ავტორის ჯოვანი ტომაზო მინადოი და როვიგოს (1540–1615) ორი დღემდე უცნობი წყარო სიმონ I არაორდინალური დიპლომატიური ხერხისა და საბრძოლო თავგადასავლის შესახებ; II- წყაროში მოტანილ ფაქტს როდის ჰქონდა ადგილი. პირველ რიგში დავიწყებთ ტომაზო მინადოისა და ბერი ეგნატაშვილის შინაარსობრივად თითქმის იდენტური, თუმცასაფრანგეთის მისიონის დაარსების მცდელობა საქართველოში (XVII საუკუნის 70–იან წლები)
სტატიის მიზანია გავარკვიოთ თუ რა მიზანი ჰქონდა საქართველოში ფრანგული მისიონის დაარსების მცდელობას და რამდენად რეალური იყო აღნიშნული გეგმის განხორციელება. ამის გარკვევაში დაგვეხმარა ის ახალი წყაროები, რომლებიც ახლახან ითარგმნა და გამოიცა ქართულ ენაზე. ისინი მეტ-ნაკლებად ასახავენ XVII საუკუნის 70-იანი წლების საქართველოში, როგორც კაპუჩინ მისიონერთა მოღვაწეობას, ასევე მათიხის ნაკეთობები ბედენის კულტურიდან
გასული საუკუნის 50-იანი წლებიდან განსაკუთრებით გაიზარდა ინტერესი ძვ.წ. III ათასწლეულში მიმდინარეპ როცესებისადმი. სწორედ ამ პერიოდიდან იწყება ბედენის პლატოსა და იორ-ალაზნის აუზში აღმოჩენილი ყორღანების საფუძველზე იდენტიფიცირებული ახალი, მანამდე უცნობი და უცხოტრადიციების მქონე კულტურის შესწავლა. პირველი, ვინც ყორღანების, როგორც ინდივიდუალური კულტურის შესწავლა დაიწყო ივ.ნეოლითური ხანის არქიტექტურის საკითხები ქვემო ქართლის ერთი ძეგლის - გადაჭრილი გორის მიხედვით
ნეოლითური ხანა საქართველოს ტერიტორიაზე მეტად მრავალფეროვნად და მრავალრიცხოვანი ძეგლების სახით არის წარმოდგენილი. დასავლეთ საქართველოსა და აღმოსავლეთ საქართველოს ამ პერიოდის ძეგლები ერთმანეთისგან არსებითად განსხვავდება. დასავლეთ საქართველოში ნეოლითი წარმოდგენილია როგორც ღია სადგომების, ასევე მღვიმეების სახით. აღმოსავლეთ საქართველოში ეს პერიოდი კარგად არის„ნაცნობი“ და „უცნობი“ ამერიკელი ქალები 1860-1880-იანი წლების ქართული პრესა-პერიოდიკის მიხედვით
ისტორიული თვალსაზრისით, მე-19 საუკუნე ამერიკის შეერთებულ შტატებში გამოირჩევა ამერიკელი ქალებისათვის პოლიტიკური, ეკონომიკური, კულტურული და სოციალური თანასწორუფლებიანობის მოსაპოვებლად წამოწყებული იდეოლოგიური მოძრაობებით, რომლებმაც ამერიკული საზოგადოების ძირეული ცვლილება გამოიწვია. მიუხედავად იმისა, რომ თანასწორობა ამერიკელებისათვის ადამიანის უსაზღვროაღმოსავლეთსა და საქართველოში ლუდოვიკო ბოლონიელის ელჩობის ისტორიის ორი საკითხის ახლებური გააზრება
1453 წელს ბიზანტიის იმპერიამ არსებობა შეწყვიტა. მის ადგილზე ოსმალეთის იმპერიის სახით საერთაშორისო პოლიტიკურ არენაზე პირველხარისხოვანი ფაქტორი გაჩნდა. იმთავითვე აშკარა იყო, რომ ევროპის სახელმწიფოებისათვის ოსმალეთი რეალურ საფრთხეს წარმოადგენდა. დაიწყო ანტიოსმალური კოალიციების ხანა, რომლის ინიციატორად წმინდა ტახტი გამოვიდა. 1453 წლის 10 სექტემბერს კარდინალთა სპეციალურმაქრისტიანული და მითოსური ნაკდი ვაჟა-ფშაველას „უიღბლო იღბლიანში“
ვაჟა-ფშაველას პოემათა შორის ერთ-ერთი გახლავთ საზოგადოებისთვის ნაკლებად ცნობილი პოემა „უიღბლო იღბლიანი“. აღნიშნული თხზულება, რომლიც 14 თავისაგან შედგება, პირველად გაზეთ „ივერიაში“ დაბეჭდილა („ივერია“, 1902, № 87 – 91).ავტორი ნაწარმოებს ზღაპარს უწოდებს, თხრობასაც ზღაპრისთვის ნიშანდობლივი ფორმულით - „იყო და არა იყო რათი“ - იწყებს. საზოგადოდ, ის გვევლინება, ვითარცაქრისტიანული მოტივები ვაჟა-ფშაველას პოემაში „კაცი მართალი“
ვაჟა–ფშაველას მთელ შემოქმედებას მსჭვალავს ქრისტიანული მსოფლმხედველობა. მისი ნაწარმოებები ნათლად ასახავს პოეტის ღრმა რწმენას, რომელიც განმსაზღვრელია ვაჟას მთელიცხოვრებისა და მოღვაწეობისა. პოეტის ქრისტიანული მრწამსის შესაცნობად საინტერესოაპოემა „კაცი მართალი“, რომელიც 1915 წელს, თავისი ცხოვრების მწუხრის ჟამს დაუწერია ავტორს. ნაწარმოების მთავარი გმირი, „კაცი