ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის სამეცნიერო ჟურნალი სტუდენტური წელიწდეული ჰუმანიტარული კვლევები |
|
|
შუა ბრინჯაოს ხანის საბეჭდავები ებლადან ებლა-თანამედროვე თელ მარდიხი წარმოადგენს უმნიშვნელოვანეს და უდიდეს ძეგლს ჩრდილოეთ სირიის ტერიტორიაზე, რომელიც 56 ჰექტარზე ვრცელდება. იგი 1962 წელს პირველად მოინახულა პაოლო მატიაემზედაპირზე მოპოვებული კერამიკული მასალა ძვ.წ III-II ათასწლეულებით თარიღდება [ტაბ.I-1].სისტემური გათხრები ებლაში 1964-1968 წლებში მიმდინარეობდა. ებლას იდენტიფიცირება მოხერხდა იბით-ლიმის წარწერიანიწყალქვეშა ეკო–სკულპტურები – ზღვის ეკოსისტემების გადარჩენის ხელოვნება ბუნებრივ გარემოში მიმდინარე ანთროპოგენური პროცესები, თავისი შედეგებით მსოფლიო საზოგადოების შეშფოთებას იწვევს, ამიტომ ადამიანის საარსებო გარემო მრავალმხრივი შესწავლის, დისკუსიებისა და მრავალრიცხოვანი პუბლიკაციების საგანი გახდა. XXI საუკუნეს თავისუფლად შეიძლება ვუწოდოთ ,,ეკოლოგიური ეპოქა”, რადგან ყველაზე აქტუალური და მძაფრი კაცობრიობისათვის დღეს სწორედ ეკოლოგიურიშავი პანტერა და აფრო-ამერიკული რეპრეზენტაცია დიდ ეკრანზე სანამ კინოხელოვნება შეიქმნებოდა, იდენტობის რეპრეზენტაცია ნებისმიერი სახის ნაწარმოებში აქტუალური თემა ყოველთვის იყო. როგორც იტყოდა უინსტონ ჩერჩილი: „ისტორიას გამარჯვებულები წერენ“ და დასავლური სამყაროს ისტორიაში გამარჯვებული, ძირითადად, თეთრი ევროპელი რასა იყო. დიდი დროის განმავლობაში ევროპელები ისე ფიქრობდნენ, როგორც ანტიკური ხანის ბერძნები, რომ ისინი, ანუგილგამეშის შუმერული სიმღერები (თარგმანი და სიმფონია ლექსიკონი)შუმერული თქმულებები გილგამეშზე, უკავშირდება ურუქის ლეგენდარულ მმართველს, გილგამეშს, რომელიც ურუქის პირველი დინასტიის ბოლო წარმომადგენელია, მისი მოღვაწეობა ძველი წელთაღრიცხვით - XXVIII - XXVII სს განეკუთვნება.გილგამეშის სამშობლოდ ქალაქი ურუქი მიიჩნევა, სამხრეთ შუამდინარეთის პოლიტიკური და რელიგიური ცენტრი. ურუქში შექმნილი შუმერ მეფეთა ეპოსებიხელოვნებისა და ტრაგედიის ჭიდილი უილიამ შექსპირის პიესაში ,,მეფე ლირი“ „ღმერთი ხომ არსებობს! დიახ, ღმერთი არსებობს და ან უნდა უკეთესი გახადოს ეს ქვეყანა, ანდა ეს ჩვენი დედამიწა უაზრობაა..“[ჰუვერი 2010: 5] უილიამ შექსპირი, გენიალური ინგლისელი დრამატურგი და პოეტი, მსოფლიო დრამატურგიის ერთ-ერთი ყველაზე დიდებული წარმომადგენელი, მრავალი საუკუნის შემდეგაც არ კარგავს აქტუალურობას და დღემდე ერთ-ერთ იმ ავტორთაგანია, რომელსაც გარდა ურიცხვი„ქვევრის ხაჭაპური“: ერთი რელიგიური რიტუალი და მისი როლი სანათესაოს კოლექტიური მეხსირების შენარჩუნებაში შესავალირელიგიას ადამიანის ცხოვრებაში დიდი ადგილი უჭირავს. ის განსაზღვრავს მორწმუნეთა ყოველდღიურობას, აყალიბებს პიროვნების იდენტობასა და ჯგუფისადმი მიკუთნებულობას. ცნობილია, რომ ადამიანი სიმბოლური კატეგორიებით აზროვნებს, შესაბამისად, რწმენა-წარმოდგენები ზებუნებრივი არსებების შესახებ რელიგიურ პერფორმანსებში ვლინდება. რიტუალები, უმეტესწილად საკრალურ ადგილას,ბასანიოს არჩევანი უილიამ შექსპირის პიესაში „ვენეციელი ვაჭარი“ უილიამ შექსპირი მსოფლიო დრამატურგიის ერთ–ერთი ყველაზე დიდებული წარმომადგენელია. მისი პიესები ხშირად იდგმება და თითოეული მათგანი გამოირჩევა საინტერესო, კომპლექსური და მრავალმხრივი პერსონაჟებით. შექსპირის შემოქმედება დღემდე აქტუალურია, რაც განპირობებულია ისეთი მარადიული თემების სიუხვით, როგორებიცაა სიყვარული, მეგობრობა, შურისძიება, ღირსება. უილიამ შექსპირისაფხაზეთის თემა თანამედროვე ქართველი ემიგრანტი მწერალი ქალების რომანებში მეხსიერების უმაღლეს ფორმად კულტურული მეხსიერება მიიჩნევა. ესაა საუკუნეთა განმავლობაში დაგროვებული გამოცდილება და ცოდნა, რომელსაც საზოგადოება ინახავს და შთამომავლობას გადასცემს. სხვაგვარად, კულტურული მეხსიერება არის „თა¬ნა¬მედ¬რო¬ვე¬ობ¬ი¬სა და წარ¬სუ¬ლის ურ¬თი¬ერ¬თქმე¬დე¬ბა სო¬ცი¬ალ¬ურ-კულ¬ტუ¬რულ კონ¬ტექს¬ტში“ (Cultural Memory Studies. An International and Interdisciplinaryრუსეთის ენერგეტიკული ომი საქართველოს წინააღმდეგ 2008 წლის აგვისტოს ომის მაგალითზე თანამედროვე მსოფლიოში ენერგორესურსების როლი როგორც ეკონომიკური, ისე პოლიტიკური ურთიერთობების მნიშნელოვანი განმსაზღვრელია. ჩვენი ინტერესის სფეროს წარმოადგენს რუსეთის ენერგეტიკული პოლიტიკა, რომელიც 2008 წლის რუსეთ-საქართველოს ომის ერთ-ერთი გამომწვევი მიზეზი გახლდათ. საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდგომ რუსეთის ხელისუფლება ცდილობდა შეენარჩუნებინა კონტროლიესპანეთის სამოქალაქო ომი ქართული პრესის მიხედვით ესპანეთის სამოქალაქო ომი კაცობრიობის ისტორიაში ერთ-ერთი ფენომენალური და მნიშვნელოვანია მისი მასშტაბურობიდან გამომდინარე. იგი თავის თავში მოიცავდა რამდენიმე ფაქტორს: სამოქალაქოს, საერთაშორისოსა და იდეოლოგიურს, რაც მაშინდელი მსოფლიოსათვის ჯერ კიდევ ბუნდოვანი იყო და ნათელი გახდა მხოლოდ რამდენიმე წლის შემდეგ. აღსანიშნავია, რომ მთლიანად XX საუკუნეს ფონად გასდევსჯოვანი პიკო დელა მირანდოლას ფილოსოფიურ - თეოლოგირი შეხედულებები რენესანსის ეპოქის იტალიური ფილოსოფიური აზროვნების გამორჩეულმა კორიფემ, ჯოვანი პიკო დელა მირანდოლამ, თავისი ხანმოკლე ცხოვრების, 31 წლის მანძილზე ღირებული ნაწარმოებები შექმნა. გადაჭარბებული არ იქნება, თუ ვიტყვით, რომ პიკო არის რენესანსის იდეოლოგიაში - ადამიანის როლის წინ წამოწევისა და ადამიანის თავისუფლების იდეის ერთ-ერთ ფუძემდებელი. ის იყო პირველთაგანი, ვინც ადამიანიშესაქმის ძველაღმოსავლური (შუმერული, აქადური) ვერსიების გამოძახილი ომარ ხაიამის რობაიებში კაცობრიობას თავისი არსებობის განმავლობაში არაერთხელ გასჩენია კითხვა ადამიანისა და სამყაროს წარმოშობის შესახებ. რომაელი ფილოსოფოსი და პოეტი ლუკრეციუსი ამბობდა: „გონს შეგვიშფოთებს ჩვენი ცოდნის უსუსურობა, ჰქონდა თუ არა ქვეყნის წარმოშობას თავისი საწყისი, ელის თუ არა მას აღსასრული ’’ არაერთ ცივილიზაციას ერთმანეთისაგან დამოუკიდებელი ან, ხშირად, ერთმანეთის |