ივანე ჯავახიშვილის სახელობის თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჰუმანიტარულ მეცნიერებათა ფაკულტეტის სამეცნიერო ჟურნალი სტუდენტური წელიწდეული ჰუმანიტარული კვლევები |
|
|
ელიადან ილიამდე (იტაციზმი ანთროპონიმებში ლუკასა და იოვანეს სახარებების ქართული ვერსიების მიხედვით) ქრისტიანობა მწიგნობრული რელიგიაა, რაც გულისხმობს რომ ღვთისმსახურების აუცილებელი ნაწილი წიგნია. საქართველოში ქრისტიანობის გავრცელების შემდეგ აუცილებელი იყო წმინდა წერილის - ბიბლიის - თარგმნა, რათა წირვა-ლოცვა ქართულად აღსრულებულიყო. „თუ მთელი ბიბლიისა არა, ზოგიერთი წიგნის (სახარებების, სამოციქულოს, ფსალმუნის) ქართულ ენაზე თარგმნა IV ს-ის 40-იანი წლებიდან V საუკუნის 60-იანსიცილ-ტირილის თემა დავით გურამიშვილისა და სულხან -საბა ორბელიანის შემოქმედებაში ანი ბაღდადაშვილი სიცილ-ტირილის თემა დავით გურამიშვილისა და სულხან -საბა ორბელიანის შემოქმედებაში ადამიანის ცხოვრებაში ყოველთვის ძალიან დიდ როლს ასრულებს ორი ემოცია; ესენია 1. სიცილი და 2. ტირილი. ჩვენთვის წერის საფუძველიც სწორედ ეს ორი ემოცია გახდა ლიტერატურულ კონტექსტში , კერძოდ, დავით გურამიშვილისა და სულხან საბა ორბელიანის შემოქმედების მიხედვით. საუბრის დასაწყისშისიკვდილის თემატიკა კონსტანტინე გამსახურდიას ნოველა ,,მკვდართან შეხვედრის“ მიხედვით დიდი მწერალი მხოლოდ რომანების მწერალს შეიძლება ვუწოდოთ? მონუმენტური ნაწარმოებების შემქმნელს, რომელიც უხვი სიუჟეტებითა და პერსონაჟთა მრავალფეროვნებით იწონებს თავს? რა თქმა უნდა, არა, მხოლოდ ლამაზ წინადადებებს ფასი არ აქვს, თუ ღრმა შინაარსის მატარებელი არ არის. დიდი შეიძლება იყოს ნოველების, მცირე მოცულობის ნაწარმოებების, მწერალიც, რომელიც სულ 3-4 გვერდზე ატევს სათქმელს,ევგენი ზამიატინის რომანის „ჩვენ“ იდეურ-მხატვრული ასპექტები სამეცნიერო ლიტერატურაში ერთხმადაა აღიარებული, რომ XX საუკუნის დიდი რუსი მწერალი კრიტიკოსი, პუბლიცისტი – ევგენი ზამიატინი ანტიუტოპიის ჟანრის ფუძემდებლად შეიძლება იქნეს მიჩნეული. მისი რომანი „ჩვენ“ სოციალური ფანტასტიკის ერთ-ერთი ქვეჟანრის – ანტიუტოპიის საუკეთესო ნიმუშია. რომანი „ჩვენ“ მწერლის ინგლისიდან რევოლუციური განწყობით აღვსილ რუსეთში დაბრუნებიდანქართველი სიმბოლისტების პოეტური მუზები (პაოლო იაშვილი, გალაკტიონ ტაბიძე, ვალერიან გაფრინდაშვილი) სიმბოლიზმი არის მიმდინარეობა, რომელიც ჩამოყალიბდა XIX საუკუნის დასასრულსა და XX საუკუნის დასაწყისში დასავლეთ ევროპის ლიტერატურასა და ხელოვნებაში. სიმბოლისტებისთვის საგანსა თუ მოვლენას არ აქვს დამოუკიდებელი მნიშვნელობა. სიმბოლისტები სწორედ ამ საგნის მიღმა ხედავენ სამყაროს. სამყაროს, რომელიც მეტად იდუმალი და განსაკუთრებულია. სიმბოლიზმს ახასიათებს პესიმიზმი, ფორმალიზმი,დრო ექსპრესიონისტულ ტექსტებში კონსტანტინე გამსახურდიას ორი ნოველის: ,,საათებისა“ და ,,პორცელანის“ მიხედვით დროისა და მისი მნიშვნელობის შესახებ არაერთი ადამიანი დაფიქრებულა. მაგალითად, ,,აღსარების“ მეცხრე წიგნში ვკითხულობთ ნეტარი ავგუსტინეს სიტყვებს: ,,თუ არავინ მეკითხება, ვიცი, რა არის დრო; თუ მინდა განვუმარტო ის ვინმეს, მაშინ დროისა არაფერი გამეგება“. აქვე გავიხსენებ ჯემალ ქარჩხაძის ,,მდგმურსაც“, სადაც აღნიშნულია, რომ ,,არავინ იცის, რას არის დრო... დრო გონებისთვისირონია ვახტანგ ჯავახაძის პოეზიაში მეოცე საუკუნის მეორე ნახევარში იბადება თაობა, რომელმაც შექმნა ახალი ლიტერატურული სამყარო, შეაბიჯა მოდერნისტულ სამყაროში და ქართულ მწერლობაში სრულიად ახალი სიტყვა თქვა. ამ თაობას მიეკუთნებოდნენ ისეთი მნიშვნელოვანი შემოქმედები, როგორებიცაა: თამაზ ბიბილური, ტარიელ ჭანტურია, გივი გეგეჭკორი, რევაზ ინანიშვილი და ა.შ. სწორედ მათ შორისაა მეოცე საუკუნის მეორე ნახევრისა დაფლორენციელი მედიჩებისა და ოსმალეთის იმპერიის ურთიერთობები 1454 – 1481 XV საუკუნის მეორე ნახევარში მცირე აზიაში განსაკუთრებით გაძლიერდა ოსმალეთის სახელმწიფო, რომელიც ექსპანსიურ პოლიტიკას აწარმოებდა როგორც აღმოსავლეთში, ისე დასავლეთში, ამიტომ შემდგომი ხუთი საუკუნის მანძილზე თურქ-ოსმალების წინააღმდეგ ბრძოლა ევროპის და პირველ რიგში, იტალიის დიპლომატიის ერთ - ერთ მნიშვნელოვან საკითხად იქცა. ოსმალეთისა და ფლორენციის დიპლომატიურიკარლოს დიდი და ლეგენდა პირველი ჯვაროსნის შესახებ კარლოს დიდი არის მონარქი, რომელიც მთელი შუა საუკუნეების განმავლობაში წარმოადგენდა ერთგვარ მისაბაძ მაგალითს სხვა დასავლელი მმართველებისათვის. მან სიცოცხლეშივე შეიქმნა ძლიერი მეფის, მამაცი წინამძღოლის, ქრისტიანობის ერთგული დამცველისა და წარმართთა, ე.ი. მუსლიმთა, წინააღმდეგ შეუპოვარი მებრძოლის სახე. მისი საგმირო საქმეების შესახებ ისტორიები ხალხში დიდი პოპულარობით |